TONGUÇ BABAYI ANDIK

Köy Enstitülerinin kurucusu, kuramcısı ve uygulayıcısı İsmail Hakkı Tonguç ölümünün 54. Yılında Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı’nın gerçekleştirdiği etkinliklerle anıldı. Genel Başkanımız Veli Demir, “Tonguç’tan Bize Kalan Işıklı Yol” başlıklı açık oturuma konuşmacı olarak katıldı.

Demir, açık oturumda yaptığı konuşmada, İsmail Hakkı Tonguç’un cumhuriyetle birlikte cehalete karşı açılan savaşın öncülerinden biri olduğunu vurguladı. Tonguç’un, cumhuriyet devrimlerinin yerleşmesi için ulusal eğitimin gerçekleşmesi gerektiğini bildiğini ifade eden Demir, bu nedenle O’nun çağdaş, laik ve bilimsel eğitimin yaygınlaşmasını hedeflediğini kaydetti.  Demir, şöyle konuştu:

“Bu amaçla 1940 yılında Köy Enstitüleri kurularak yoksul ama zeki köy çocuklarının eğitimi sağlanmış, Atatürk ilkelerinin ve Cumhuriyet devrimlerinin aydınlığı bütün Anadolu’ya ulaştırılmıştır. Cumhuriyet’in ilk Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati ile başlayan eğitim devrimi, Hasan Ali Yücel’in Milli Eğitim Bakanlığı ve İsmail Hakkı Tonguç’un İlköğretim Genel Müdürlüğü yaptığı dönemde doruğa çıkmıştır. Cumhuriyet’in devrimci ve ileri görüşlü eğitimcilerinden Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç, Cumhuriyet ve Devrim değerlerini eğitim yoluyla halka ulaştıracak olan Köy Enstitüleri projesini hayata geçirirken, bir sürü insan onlara inanmıştı. Döneminin sosyal, kültürel ve ekonomik gelişmesine öncülük eden ve bir aydınlanma çağı başlatan bu süreç, çağdaş eğitim sistemine karşıt bir modeli devreye sokmaya çalışan karşı devrimcilerle bölünmüştü.

Köy Enstitüsü işlemesini sürdürseydi, ulusal egemenlik ve ulusun tam bağımsızlığı zedelenmeyecek; her yurttaş, kul olmaktan kurtulup, ülkenin onurlu yurttaşı olma bilincine ulaşacak; laik, sosyal hukuk devletinin hizmetlerinden her yurttaş yararlanacak; köy-kent arası uçurum kalkacak; kadın-erkek arasındaki hak eşitliği yerleşecek; insan, çocuk ve emekçi hakları tam olarak verilecekti. Bütün bunlar, Köy Enstitüsü’nün koşarak ulaşmaya çalıştığı ülküsel hedeflerdi.

Bugün öğretmen yetiştirmeden başlayarak eğitim sisteminin yaşadığı pek çok sorunun kaynağında Köy Enstitülerinin kapatılması yatmaktadır. Köy Enstitülerinin kapatılması ülkemizdeki aydınlanma sürecinin durdurulması ve demokratik işleyişin sekteye uğratılması anlamına gelmiş, genel anlamda da demokrasimizin derin bir yara alması sonucunu doğurmuştur. Enstitülerin kapatılması Türkiye`nin aydınlanma tarihinde gericiliğin zaferi olarak yerini almıştır.

Ne yazık ki, o gerici anlayışın uzantıları bugün de işbaşındadırlar. 4+4+4 eğitim sistemi ile Cumhuriyet’in temeli olan ‘Öğretim Birliği’ parçalanmış, laik, bilimsel, parasız ve ulusal eğitim yok edilmiş, okullarımız medreseye döndürülmüştür. Sömürü sistemlerini dikensiz gül bahçesine döndürmeye çalışan egemenler,  yoksul halk çocuklarını medrese eğitimi ile itaatkar, biat eden  kullar haline getirmeye çalışmaktadırlar.

Eğitim-İş olarak amacımız; Köy Enstitülerinin felsefesi, heyecan ve ruhunu okullarımızda yaşatmak, tüm yurtta cumhuriyetin, aydınlanmanın ateşini yeniden yakmak, ülkemizin geleceğine umut ve ışık olabilmektir.

Eğitim-İş, Mustafa Necati’den, Hasan Ali Yücel’den, İsmail Hakkı Tonguç’tan devraldığı bu görev ve sorumluluğu yerine getirme azim ve kararlılığındadır.”